این مقاله را با یک سوال شروع می‌کنم. چند درصد امکان دارد که یک فرد در طول زندگی عادی‌اش شانس نشستن پشت یک مک‌لارن P1 را به دست بیاورد؟ یا حتی یک نیسان جی تی آر R34 مدل ۲۰۰۲ تا دندان مسلح را که هر سوپراسپرت امروزی‌ای را به چالش می‌کشد؟ خب بخواهیم واقع بین باشیم، این شانس حداقل برای ما ایرانی‌ها به هر دلیلی خیلی زیاد نیست. حالا حس تجربه فشردن پدال‌های گاز و تعویض دنده و صدای سرسام‌آور اگزوز این هیولاهای عموما چهارچرخ را با عصاره فیلم‌های اکشن یعنی تعقیب و گریزهای اغراق‌آمیز و بدل‌کاری‌های دور از ذهن ترکیب کنید. این ترکیب مساوی است با تجربه‌ای که حتی بازیگران هالیوود نیز شاید خیلی شانس آن را ندشته باشند.
پس تا به اینجای کار در این موضوع شکی نیست که خودروها به جز یک وسیله ابتدایی برای حمل و نقل، یکی از پایه‌های ثابت ترشح آدرنالین و تحریک هیجان انسان نیز هستند. اما به دلایلی که بالاتر گفتم، دسترسی به آن‌ها برای همه میسر نیست و این دلیلی‌ست بر سالیان سال پررنگ‌تر شدن ژانری به نام ریسینگ در حیطه بازی‌های کامپیوتری. ژانری که به شما اجازه می‌دهد تنها با دست گرفتن یک کنترلر، با قدرتمندترین خودروهای دنیا در معروف‌ترین پیست‌های دنیا رقابت کنید یا نیمه‌های شب در خیابان‌های شهری دور با راننده‌های دیگر به رقابتی غیرقانونی بپردازید در حالی که پلیس در وسط جاده هر لحظه انتظار شما را می‌کشد تا ماشین ژاپنی ارزان‌قیمت شما را از چنگ شما دربیاورد.
این ژانر خوشبختانه امروز به یک عنوان محدود نیست و به چندین زیرشاخه تقسیم شده که هرکدام عناوین شاخص خود را دارند. اما سری‌ای که در مقاله امروز به سراغ آن رفته‌ایم، فرانچایزیست که آن‌را بیشتر به‌خاطر وارد کردن تعقیب و گریزهای هالیوودی و شخصی‌سازی‌های به‌یادماندنی به این ژانر می‌شناسند. گرچه بارها نیز سعی کرده از ریشه‌ها جدا شود و به مسابقات سالم و داخل پیست نیز روی بیاورد.
نید فور اسپید، جنون سرعت یا اِن اِف اِس «NFS» نام فرانچایز مسابقهای ساخت الکترونیک آرتز «EA» است که برای سالیان طولانی یکی از پرطرفدارترین فرانچایزهای ریسینگ تاریخ به شمار می‌رود و گاها با همکاری استودیوهای مختلفی نیز ساخته شده است. در این مقاله با ما همراه باشید تا نگاهی داشته باشیم به تاریخچه این سری محبوب از سال ۱۹۹۴ تا به حال.
بیشتر بخوانید:
سال ۱۹۹۱، استارتی برای همیشه
همه چیز از سال ۱۹۹۱ و دورخیز الکترونیک آرتز برای ساخت یک بازی مسابقهای شروع شد و قدم اول این دورخیز چیزی نبود جز خرید کمپانی Distinctive Software که پیش تر سابقه ساخت عناوین نسبتا موفق ریسینگی مثل «Stunts» و «The Duel: Test Drive II» را داشت. ناگفته نماند که این استودیو بعد از خریده شدن توسط الکترونیک آرتز به EA Canada تغییر نام داد. نتیجه این خرید چیزی نبود جز ساخت اولین نسخه از یک سری ماندگار به نام Need for Speed در سال ۱۹۹۴. این نسخه در سال اول تنها برای پلتفرم ۳DO و سپس در سال‌های بعد برای ویندوز، داس، سگا و پلی‌استیشن نیز منتشر شد.
الکترونیک آرتز برای پروسه ساخت این بازی تمام انرژی خود را گذاشت و با نشریه‌های مشهور خودرویی و کمپانی‌ها همکاری کرد که تا حد امکان بتواند تجربه واقعی‌ای از صدا، هندلینگ، ظاهر و مشخصات خودروها به بازیکنان ارائه دهد و در این کار نیز موفق بود. ناگفته نماند وجود پلیس‌ها در بازی از همین نسخه اول شروع شد و در این بازی شما شاهد ماشین‌های پلیسی بودید که در طول مسابقه سعی می‌کردند شما را با ضربه زدن متوقف کنند. فاکتوری که تا امروز نیز عضو جدا نشدنی اکثر بازی‌های این سری است و گاها به عناوین دیگری نیز سرایت کرده است.
با موفقیت‌های این عنوان، نسخه بعدی این مجموعه تحت عنوان Need for Speed II در سال ۱۹۹۷ منتشر شد اما به هیچ وجه به موفقیت‌های نسخه قبلی دست نیافت و از دلایل این عدم موفقیت می‌توان به نبود تنوع و پیشرفت نسبت به نسخه قبلی نام برد. گرافیک این نسخه در مقایسه با نسخه قبلی تفاوت خاصی نداشت و گیم‌پلی بازی نیز تقریبا با نسخه قبلی یکی بود. البته در راس این دلایل حذف شدن پلیس‌های بازی ایستاده بود. پلیس‌هایی که احتمالا پلیرهای زیادی از نسخه قبلی همچنان منتظر آن‌ها بودند اما ناامید شدند و اضافه کردن چند ماشین جدید و یک مد جدید بازی به نام Knockout نیز کمکی به این ناامیدی نکرد.
سال ۱۹۹۸، بازگشت عنصر محبوب بازی
یک سال پس از شکست نسبی نسخه دوم بازی، الکترونیک آرتز تصمیم گرفت که میدان را از حریفان قدرتمندی همچون Ridge Racer که از شکست نسخه قبلی استفاده و فروش خوبی را تجربه کرده بودند پس بگیرد. اما پس گرفتن این میدان نیازمند تزریق تنوع و خلاقیت بیشتری بود و تنها نباید محدود به بازگرداندن پلیس‌ها به بازی میشد.
در نتیجه این ایده‌پردازی، کمپانی تصمیم گرفت تا اولین‌های زیادی را وارد بازی کند. اولین نسخه‌ای که قابلیت دانلود ماشین‌های اضافه از سایت بازی را داشت، آب و هوا در گیم‌پلی آن تاثیر داشت، قابلیت چند نفره آنلاین داشت و در نهایت مهم‌ترین فاکتور آن که قابلیت بازی در نقش پلیس‌های بازی بود. این فاکتور آخر در کنار ویژگی‌های دیگر، نسخه سوم بازی یعنی «Need for Speed III: Hot Pursuit» را توانست به جایگاه واقعی‌اش بازگرداند. گرچه این بازی با انتشار نسخه اول آی‌پی ریسینگ سونی یعنی Gran Turismo همزمان شد و از لحاظ فروش نتوانست به حق واقعی‌اش برسد.
در سال ۱۹۹۹ کمپانی تصمیم گرفت تا فاکتورهایی که باعث موفقیت نسخه قبلی شده بودند را در کنار بهبودهایی کارآمد به نسخه بعدی بازی یعنی «Need for Speed: High Stakes» بیاورد. پس در واقع می‌توان این نسخه را ورژن بهبود یافته نسخه سوم بازی از هر نظر در نظر گرفت که ویژگی‌های کوچک اما جذابی مثل آسیب دیدن ماشین و نمایش قطرات باران روی شیشه ماشین به آن اضافه شده بود. در این بازی علاوه بر این‌که باید برای برنده شدن به مقام اول دست پیدا می‌کردید، باید سعی می‌کردید که خودروی خود را تا حد امکان سالم از خط پایان عبور دهید زیرا بعد از هر مسابقه قابلیت تعمیر خودرو و قابلیت ارتقای آن وجود داشت و تمامی این تغییرات نیازمند اعتبار داخل بازی بودند. این نسخه تنها برای ویندوز و پلی‌استیشن ۱ منتشر شد.
با موفقیت کاملا قابل قبول نسخه چهارم بازی یعنی High Stakes، الکترونیک آرتز تصمیم گرفت تا برای رویارویی با نسخه دوم Gran Turismo که در حال ساخت بود، بیش از دفعه پیش آماده شود و این به معنی تزریق دوباره خلاقیت در روح سری بود. EA Canada در این نسخه سعی کرد به جای این‌که همچنان بر تعقیب و گریز تاکید کند، کمی روی نزدیک شدن گیم‌پلی ماشین‌ها به واقعیت تمرکز کند. «Need for Speed: Porche Unleashed» با وجود این‌که همچنان دارای قابلیت تعقیب و گریز اولیه سری بود اما یک ریسک بزرگ محسوب میشد. دلیل آن هم استفاده از تنها یک برند خودرو به جای چندین برند بود و این برند چیزی نبود جز پورشه. شاید در وهله اول با خود فکر کنید که تک برند بودن کل خودروهای بازی خسته کننده به نظر برسد و شاید پس از چند ساعت بازی برای همیشه تکراری شود اما واقعا اینطور نبود. استودیوی سازنده بازی آنقدر در فیزیک، صدا و عملکرد خودروهای پورشه دقت به خرج داده بود که پلیر واقعا حس می‌کرد در حال تست محصولات ساخت این کمپانی است. علاوه بر آن ماشین‌های این عنوان به هیچ وجه کم نبودند و از خودروهای دهه ۵۰ تا مدرن‌ترین مدل‌های آن سال‌های پورشه را شامل می‌شدند. ناگفته نماند که یک حالت تست درایو هم در این بازی وجود داشت که بازیکن در آن معمولا با چالش‌هایی مواجه میشد که باعث می‌شدند بیشتر عملکرد مختلف خودروهای این بازی را با گوشت و خون حس کند و این مهر پایانی بود بر نسل پنجم بازی‌های کامپیوتری برای این سری و همچنین شروع نسلی طلایی.
نسل ششم، نید فور اسپید در قله‌های جاه‌طلبی
مسیر طی شده نید فور اسپید در طول نسل ششم، دقیقا همان چیزیست که این سری را تا به امروز سر زبان‌ها نگه داشته است. دوران طلایی‌ای که به ما نشان داد درگیری با پلیس‌ها، حس کردن آسفالت کف خیابان‌ها و شنیدن نعره انجین انواع و اقسام خودروهای ارزان و گران قیمت از پشت مانیتور می‌تواند چگونه باشد. و همه این‌ها را مدیون Black Box هستیم، استودیویی کانادایی که در سال ۲۰۰۲ توسط EA خریداری شد تا جانی تازه به این سری در حال رشد ببخشد و نتیجه آن اعتباری برای نام سری شد که تا سالیان سال با وجود نارضایتی گیمرها، همچنان به آن امیدوار باشند.
سال ۲۰۰۲ با پیوستن استودیو بلک باکس به الکترونیک آرتز، این سری آماده بود تا طعم نسخه دوم محبوب‌ترین عنوان نسل قبلی خود را گیمرها بچشاند. درست حدس زدید، «Need for Speed: Hot Pursuit 2» اولین عنوان نسل ششمی این سری بود که با پیشرفت گرافیکی نسل جدید همراه شده بود و آماده بود که پلیرها را دوباره به دل جاده‌ها بازگرداند.
نسخه دوم هات پرسوت در کنار گرافیک واقع گرایانه‌تر نسبت به نسل قبلی، همچنان حالت بازی در نقش پلیس‌ها را هم داشت و به جز این فاکتورها، دارای هوش مصنوعی فوق‌العاده‌ای بود که در کنار عناصر جدید تعقیب و گریز مثل بالگرد، بازیکن را با کابوسی از چالش‌های مختلف رو به رو می‌کردند که رد کردنشان کار هرکسی نبود. این نسخه علاوه بر پلی‌استیشن ۲ و کامپیوترهای شخصی برای اکس باکس اورجینال نیز منتشر شد.
حرکت بعدی استودیو بلک باکس، ریسک بزرگی به حساب می‌آمد. آن‌ها قصد داشتند برای اولین‌بار به مقدار زیادی از حال و هوای قبلی سری دور شوند و چیزی تازه را امتحان کنند. اما هیچ‌کس روحش هم خبر نداشت که قبول کردن این ریسک باعث جرقه‌ای می‌شود که تا سالیان سال شعله‌اش خاموش نخواهد شد. در عنوان جدید نید فور اسپید پلیس‌ها حذف شدند، جاده‌های بیرون شهر جای خود را کاملا به فضای داخل شهر دادند، مسابقات بازی از حالت خسته کننده قبلی کاملا تغییر کردند و انواع جدیدی از رقابت‌ها مثل درگ، دریفت و مسابقات Time Attack داخل شهر در کنار رقابت‌های عادی «Sprint و Circuit» جای آن‌ها را گرفت. گرافیک بازی هم با وجود تغییر نه چندان زیاد هیچ مشکلی ایجاد نکرد زیرا نورپردازی، فیزیک، صداگذاری و تنوع فعالیت‌های داخل بازی آنقدر خوب شده بود که این موضوع به دید هیچ‌کس نمی‌آمد. این بازی چیزی نبود جز «Need for Speed: Underground»؛ عنوانی که جدا از تمامی بهبودها و تغییراتی که به آن‌ها اشاره کردم به یک چیز معروف بود؛ شخصی سازی دیوانه وارش!
سیستم ارتقا و شخصی‌سازی این بازی آنقدر برای آن دوران خوب بود که این نسخه تا ۶ سال پس از عرضه همچنان پرفروش‌ترین این سری به شمار می‌آمد. منطقی هم بود، هیچ‌کس در آن دوران فکر این را هم نمی‌کرد که در یک بازی از توربوشارژر و ترمزها گرفته تا انواع کیت‌های بدنه مختلف را روی خودروی رویایی‌اش تست کند. اما اشتباه نکنید، این نهایت زور استودیو بلک باکس نبود. بلکه انگار این استودیو دقیقا می‌دانست باید چه زمانی دنباله یک عنوان خوب را به چه شکلی بسازد تا بهترین بازخورد را بگیرد.
«Need for Speed: Underground 2»، درست یک سال پس از عرضه نسخه اول یعنی سال ۲۰۰۴ منتشر شد. این بار همان فرمول قدیمی مسابقات زیرزمینی در شهر بدون حضور پلیس‌ها همراه شده بود با بسیاری از موارد شگفت‌انگیز بزرگ و کوچک که در نهایت باعث شد این بازی بیش از پیش همه را حیرت‌زده کند.
در قدم اول این دنباله، استودیو تصمیم گرفته بود تا برای اولین بار حالتی را به بازی اضافه کند ک بازیکن بدون نگرانی از باختن یا بردن مسابقه، از رانندگی آزاد در شهر لذت ببرد. درست متوجه شدید، حالت «Free Roam» که تقریبا در تمام بازی‌های بعدی نید فور اسپید پایه ثابت بوده‌است، مدیون ابتکار عمل استودیو بلک باکس سر UG2 است. در این حالت شما می‌توانستید به صورت آزادانه در شهر بگردید، به مسابقات و گاراژها سر بزنید و حتی با پلیرهای داخل شهر بصورت تک به تک مسابقه دهید.
قدم بعدی بهبود بخش شخصی‌سازی و ارتقای خودروها بود که این‌بار حتی شگفت انگیزتر از قبل شده بود و گاها می‌دیدیم که پلیرهای بازی، بیشتر از مسابقه دادن، ساعت‌ها وقت خود را صرف شخصی‌سازی خودروی مورد علاقه خود با سپرها، سیستم صوتی، نورپردازی نئون، رینگ و لاستیک و هزاران آیتم دیگر می‌کردند به نوعی که حتی گاها مدل ماشین نیز شناخته نمیشد. این بخش از بازی یکی از خاطره‌انگیزترین نقاط آن مخصوصا برای ایرانی‌ها بود، مخصوصا با وجود آن پژو ۲۰۶ دلفینی‌ای که در بازی وجود داشت و هوش از سر جوانان ایرانی می‌برد. این بخش نیز بعد از آن زمان پای ثابت بسیاری از عناوین دیگر این سری و سری‌های دیگر مثل Midnight Club شد.
به جز این دو تغییر بزرگ، گرافیک و نورپردازی بازی نیز به مراتب بهتر شده بود تا بیش از پیش ماشین‌ها، سطح شهر و آیتم‌های شخصی‌سازی به چشم بیایند. صداگذاری بازی نیز به حد اعلایی با دقت بود، به شکلی که تک تک اجزای ارتقای موتور مثل هدرز یا توربوشارژر در نعره خودروی شما تغییر ایجاد می‌کردند و دقیقا این نقطه یکی از نقاط لذت‌بخش دیگر بازی برای عشق ماشین‌ها بود. یک حالت Dyno هم به بازی اضافه شده بود که با ورود به آن می‌توانستید خودروی خود را برای یکی از حالت‌های درگ، دریفت، اسپرینت و یا مسابقات رسمی داخل پیست (که در این نسخه اضافه شدند) آماده کنید و نمودارهای عملکردی مختلف آن را ببینید.
به طور خلاصه، Underground 2 جهشی بود که این سری برای اوج گرفتن به آن نیاز داشت تا جای پای خود را در این عرصه محکم کند. جهشی که با زمان‌بندی خوب استودیو، همراه شده بود با اوج دوران مسابقات خیابانی در دنیا با ماشین‌های عموما ارزان قیمت شهری تا دندان مسلح (درست مثل روال بازی) و حتی روی دور افتادن فیلم‌هایی مثل سریع و خشن ۱ و ۲ که دقیقا بازتاب‌دهنده چنین فرهنگی در سطح خیابان‌ها بودند.
این هم از قسمت اول تاریخچه این سری پرفراز و نشیب. در قسمت بعدی این مقاله درست با عنوانی شروع می‌کنیم که شاید به عقیده تعداد زیادی از طرفداران، بهترین نسخه این سری برای همیشه باشد، و آن هم یعنی Need for Speed: Most Wanted. پس با ویجیاتو همراه باشید.
