تفاوت پردازنده های لپ تاپ AMD Ryzen U با H و HS یا HX

شرکت AMD در سری پردازنده‌های دسکتاپ خود، تمایز خوبی در نام‌گذاری آن‌ها قرار داده است. اما وقتی صحبت از پردازنده‌های لپ‌تاپ AMD می‌شود، نامگذاری پردازنده‌های AMD Ryzen پیچیده‌تر از آن چیزی است که به نظر می‌آید. شاید از خود بپرسید حروف U، H، HS و HX که به صورت پسوند در انتهای شماره مدل می‌آید، به چه معناست؟ به همین خاطر در ادامه این مطلب از شهر سخت افزار سعی شده این تفاوت پردازنده های لپ تاپ AMD Ryzen مورد بررسی قرار بگیرد.

مانند اینتل، AMD نیز چندین سری پردازنده‌ مخصوص لپ‌تاپ‌ و نوت‌بوک‌ها را هر ساله معرفی و در بازار عرضه می‌کند. در این شرایط بسته به نوع کاربردی که هر مدل برای آن ساخته شده، از پسوندهایی برای آن‌ها استفاده می‌شود تا ضمن ایجاد تمایز، کاربران نیز بتوانند به کلاس کاری و میزان توان پردازشی آنها پی ببرند. اما اینکه هر پسوند شماره مدل پردازنده چه تفاوت‌هایی با دیگری دارد و چه اطلاعاتی باید در مورد آن‌ بدانیم موضوع این مقاله است و در ادامه به بررسی تفاوت انواع پردازنده های لپ تاپ Ryzen خواهیم پرداخت.

فهرست مطالب این مقاله:

– نام‌گذاری سری و معماری پردازنده‌های لپ‌تاپ  AMD Ryzen
– معنای هر عدد و حرف در نامگذاری یک پردازنده AMD Ryzen
– نام‌گذاری جدید پردازنده‌های لپ‌تاپ  AMD Ryzenچگونه است
– جمع‌بندی و پاسخ به سوالات پرتکرار

نام‌گذاری سری و معماری پردازنده‌های لپ تاپ سری Ryzen

در این بخش از مطلب تفاوت پردازنده های لپ تاپ AMD Ryzen قبل از اینکه سراغ سیستم جدید نامگذاری پردازنده‌های AMD Ryzen در پردازنده‌های لپ‌تاپ برویم، بیایید نگاهی به روش فعلی این کمپانی در دسته‌بندی این پردازنده‌ها بیندازیم. البته ممکن است این دسته بندی برای کاربرانی که آشنایی کمتری با این مدل‌ها دارند کمی گمراه کننده باشد. با این حال اصولی در جدول مذکور وجود دارد که بهتر است پیش از بررسی تفاوت انواع پردازنده های لپ تاپ Ryzen ، آنها را معرفی کنیم.

AMD در ۲ نسل آخر از پردازنده‌های دسکتاپ خود فاصله‌های ۲۰۰۰تایی به‌جای ۱۰۰۰تایی در نامگذاری پردازنده‌های AMD Ryzen به کار برده، یعنی از Ryzen 3000، مستقیم به Ryzen 5000 و سپس Ryzen 7000 پرش کرده است. پس Ryzen 4000 و Ryzen 6000 کجا هستند؟

درست حدس زدید، سری Ryzen 4000 (با معماری Zen 2) و Ryzen 6000 (با معماری Zen 3+) برای لپ‌تاپ‌ها هستند و از پردازنده‌های دسکتاپ در آن‌ها صرف‌نظر شده است. با این کار، برخی از پردازنده‌های لپ‌تاپ در این دسته‌ها سری اعداد بالاتری نسبت به پردازنده‌های دسکتاپ هم‌نسل خود دارند و  از طرف دیگر، لپ‌تاپ‌هایی با پردازنده‌های Ryzen 3000 (با معماری Zen 1) و Ryzen 5000 (با معماری‌های Zen 2 و Zen 3) که نام‌گذاری مشابهی با سری پردازنده‌های دسکتاپ در این دسته داشته ممکن است کاربر را به اشتباه بیندازد؛ با این حال باید در نظر داشت که فرآیند ساخت این پردازنده‌ها با یکدیگر کاملاً متفاوت است.

 از آنجایی‌که AMD از معماری Zen 3+  به‌جای Zen 4 در سری Ryzen 6000 استفاده کرده است، پس احتمالاً باید منتظر ورود Zen 4 به سری Ryzen 7000 باشیم. در ادامه به مقایسه قدرت پردازنده های لپ تاپ سری H، U و HX نیز می‌پردازیم.

معنای هر عدد و حرف در نامگذاری یک پردازنده AMD Ryzen

در این قسمت از مطلب تفاوت پردازنده های لپ تاپ AMD Ryzen ، نام‌گذاری یکی از پرچم‌دارهای سری Ryzen 6000  را واشکافی می‌کنیم. برای مثال Ryzen 9 6980HX.

قسمت “Ryzen 9” خانواده پردازنده را در سلسله‌مراتب AMD را مشخص می‌کند که مانند (i3، i5، i7 و i9) برای پردازنده‌های اینتل است. عدد ۹، این پردازنده را در بالای این سری که به چهار خانواده Ryzen 3، Ryzen 5، Ryzen 7 و Ryzen 9 است، قرار می‌دهد.

جزء بعدی عدد ۶ است که نسل آن را تعیین کرده و در این مثال نسل ششم می‌شود. عدد بعدی ۹ است که جایگاه این پردازنده را در کنار مابقی پردازنده‌های Ryzen 9 تعیین می‌کند، پس ۶۹۸۰HX کارایی بالاتری نسبت به ۶۷۸۰HX دارد. ۲ عدد آخر تنها متمایزکننده هستند که معمولاً “۰۰” یا ضرایبی از ۵ یا ۱۰ هستند. AMD از این روش برای تمایز بین سری PRO از سری‌های دیگر استفاده می‌کند. یک مثال Ryzen 7 PRO 5875U است که عدد ۵ آخر نماینده کم‌مصرف بودن این پردازنده نشان می‌دهد.

در پایان حروفی است که در آخر نام پردازنده می‌آید، سطح مصرف انرژی آن را نشان می‌دهد. این‌ پسوندها C، U، H، HS و HX هستند که در ادامه مطلب تفاوت انواع پردازنده های لپ تاپ Ryzen ، مفصل‌تر به آن‌ها خواهیم پرداخت.

پسوند C

این پسوند که شاید کمتر دیده باشید یا مدل با پردازنده‌های آن در بازار عرضه شده باشد به صورت ویژه روی کاهش توان مصرفی تا زیر ۱۵ وات تمرکز دارد. به عبارت دیگر AMD با تولید پردازنده‌های با پسوند سری C تلاش کرده تا انتخابی برای شرکت‌های فعال در حوزه تولید کروم‌بوک‌ها تولید کند.برای مثال در این سری می‌توانیم به پردازنده AMD Ryzen 3 5125C اشاره کنیم که دارای ۲ هسته و ۴ رشته با فرکانس بیشینه ۳ گیگاهرتز بوده و تحت لیتوگرافی ۷ نانومتری ساخته شده است.

پسوند U

حالا که برخی از ابهامات در نامگذاری پردازنده‌های AMD Ryzen روشن شد، در ادامه مطلب تفاوت پردازنده های لپ تاپ AMD Ryzen نگاهی به خصوصیات پردازنده‌ها با پسوند U می‌اندازیم. در عمل، تراشه‌های U، از منظر فنی معنای «خیلی کم‌مصرف» دارند. این بدان معناست که می‌توان بهره‌وری و مصرف کم‌انرژی را نسبت به بقیه پسوند‌ها از سری U انتظار داشت.

در مقایسه با پردازنده‌های اینتل، به نظر می‌رسد که AMD نظر متفاوتی نسبت به تعریف “Low Power” داشته باشد. مصرف انرژی رده U اینتل، حداکثر تا ۱۵ وات است؛ اما در خانواده محصولات شرکت AMD پردازنده‌ای مانند Ryzen 5 6600U و Ryzen 7 6800U محدوده TDP قابل‌تنظیم از ۱۵ تا  ۲۸ وات دارند. مهم ترین فرق ای ام دی رایزن H با U هم در همین نکته خلاصه شده است. TDP قابل‌تنظیم، امکان تغییر انرژی دریافتی تراشه را به سازنده‌های لپ‌تاپ داده و می‌توانند میزان کارایی و حرارت تولیدی لپ‌تاپ را بر آن اساس طراحی می‌کنند.

به همین دلیل تراشه‌های Ryzen نسبت به پردازنده‌های لپتاپ سری Core اینتل قابلیت سازگاری و تطابق بالاتری با گروه‌های کاری مختلف داشته و می‌توانند در لپ‌تاپ‌های مختلف از محصولات باریک گرفته تا مدل‌های سنگین و حجیم مورد استفاده قرار گیرند؛ طبیعی است که میزان قدرت و کارایی‌ محصولات در این شرایط  بر اساس خواسته شرکت تولید کننده، هدف و بازه قیمتی دستگاه تعیین می‌گردد.

نکته دیگر در کنار TDP پایین، قدرت پردازشی و سرعت کلاک هسته‌های تراشه‌های Ryzen بسیار قابل توجه است. Ryzen 7 6800U فرکانس کلاک پایه ۲٫۷ گیگاهرتز دارد که تا ۴٫۷ گیگاهرتز می‌تواند تقویت شود. Ryzen 5 6600U هم فرکانس پایه کمی بالاتر ۲٫۹ گیگاهرتز دارد؛ ولی فرکانس آن تا ۴٫۵ گیگاهرتز بیشتر تقویت نمی‌گردد.

نام‌گذاری جدید پردازنده‌های لپ‌تاپ  AMD Ryzenچگونه است

AMD به دلیل مشکلات، ابهامات زیاد و نیاز به تغییری که در سیستم نام‌گذاری فعلی حس می‌شد، بر آن شد که سیستم جدیدی در نام‌گذاری پردازنده‌هایش اتخاذ کند. AMD ‌ بیان می‌کند که هر عدد در شماره مدل، بر جنبه خاصی از تراشه دلالت کرده و اگر آن‌ها را با هم بخوانید، اطلاعات کاملی در مورد پردازنده در اختیار شما قرار می‌دهد. آیا این ادعا درست است؟ و چه اطلاعات خاصی به ما می‌دهد؟ در ادامه مطلب تفاوت انواع پردازنده های لپ تاپ Ryzen ، سیستم جدید نام‌گذاری را بررسی کرده و درستی این ادعا را درمی‌یابیم.

اول‌ازهمه با نگاهی به تصویر بالا می‌بینیم که روش نامگذاری پردازنده‌های AMD Ryzen، کاملاً شبیه روش فعلی است. نام پردازنده شامل ۴ عدد و پسوند حرفی است که اعداد، نسل و پسوندها، معماری و توان مصرفی پردازنده را مشخص می‌کنند. ادعای AMD این است که سیستم جدید تشخیص میزان قدرتمند بودن پردازنده‌ها نسبت به یکدیگر را آسان‌تر کرده است.

اولین عدد، سال نسل پردازنده را تعیین می‌کند. پس “۷” برای ۲۰۲۳ و “۸” برای ۲۰۲۴ و همین‌طور به ترتیب ادامه پیدا می‌کند. AMD معتقد است که این، به تشخیص سال ساخت و فروش تراشه کمک می‌کند.

دومین عدد، خانواده پردازنده را توصیف می‌کند. “۱” برای Athlon Silver، “۲” برای Athlon Gold و به همین منوال تا پایان. به‌طورکلی هر خانواده باید ۲ عدد بالقوه در اختیار داشته باشد: اعداد “۵” و “۶” برای تراشه‌های Ryzen 5 و “۷” و “۸” برای Ryzen 7 در نظر گرفته شده است. Ryzen 9 هم عدد “۸” را با Ryzen 7 مشترک است و عدد “۹” اختصاصی خود را نیز دارد.

سومین عدد مربوط به معماری پردازنده است. “۲” برای معماری Zen 2، “۳” برای Zen 3 و Zen 3+، و “۴” برای Zen 4 است. این رویکرد کاملاً جدیدی است و می‌توان گفت بزرگ‌ترین تغییر در سیستم نام‌گذاری به شمار می‌رود و این امکان را به AMD می‌دهد که معماری‌های مختلف را در یک نسل از پردازنده قرار دهد. برای مثال Ryzen 7640U از معماری Zen 4 بهره می‌برد؛ اما با این روش جدید AMD می‌تواند معماری‌های Zen 3، Zen 3+ و حتی Zen 2 را به سری Ryzen 7000 بیاورد.

عدد چهارم و آخر صرفاً برای متمایزکردن مدل‌های بالاتر و پایین‌تر از هم است. اینکه این عدد دقیقاً به چه چیزی اشاره می‌کند، دقیقاً نمی‌دانیم؛ اما از لحاظ تئوری به نظر می‌رسد واسطه‌ای برای تمایز معماری‌های Zen 3 و Zen 3+ باشد.

سرانجام در انتهای این بخش از مطلب تفاوت پردازنده های لپ تاپ AMD Ryzen به پسوند‌های حرفی می‌رسیم. AMD از همان U برای توان ۱۵-۲۸W، HS برای ۳۵W و HX برای ۵۵W و بالاتر استفاده می‌کند، در اینجا خبری از H ‌ نیست و ۲ حرف C و e نیز به نامگذاری پردازنده‌های AMD Ryzen اضافه شده‌اند. پسوند C برای پردازنده‌هایی با بهره‌وری انرژی بهینه، و به طور اختصاصی برای کروم‌بوک‌ها طراحی شده است. پسوند e نیز برای پردازنده‌های جدید ۹W که به‌احتمال زیاد در الترابوک‌ها به کار می‌رود استفاده می‌شود.

پسوند H

اگر با داغ شدن بدنه لپ‌تاپ مشکلی نداشته و می‌خواهید لپ‌تاپ قدرتمندی تهیه کنید که با پردازنده AMD خود بازی‌ها را از پا دربیاورد باید مدلی که انتخاب می‌کنید حتماً از سری تراشه‌های لپ‌تاپ رده‌بالای H استفاده کند.

این پسوند، مانند U، مکرراً توسط اینتل استفاده شده و نکته مثبت آن است که این پسوند در هر دو گروه پردازنده‌های Core و Ryzen مفهوم مشابهی دارد. در واقع در اینجا H مخفف عبارت «High Performance» یا «High Level» است و در گروه محصولات AMD به پردازنده اجازه داده می‌شود تا حداکثر توان تا ۴۵ وات را مصرف کند. شاید بتوان مهم ترین فرق ای ام دی رایزن H با U را در زمینه توان مصرفی خلاصه کرد.

تا زمانی که فرایند خنک سازی سخت‌افزار داخلی لپ‌تاپ بدون مشکل صورت گیرد، افزایش وات (توان پردازشی) پردازنده، کارایی بالاتر، سرعت کلاک بیشتر و سایر بهبود‌ها را فراهم می‌کند. از این روز محصولات با پردازنده سری H سیستم‌های خنک‌کننده قدرتمندی دارند و غالباً آن‌ها را روی لپ‌تاپ‌های گیمینگ مشاهده می‌کنیم.

افزایش TDP، سرعت دشارژ (خالی‌شدن) باتری لپ‌تاپ را افزایش می‌دهد، پس در هنگام خرید لپ‌تاپ این نکته را در ذهن داشته باشید. از طرف دیگر به دلیل وجود تراشه پردازنده گرافیکی مجزا (در بیشتر مواقع) روی لپ‌تاپ‌های با پردازنده سری H یا گیمینگ، عموماً نباید انتظار زمان شارژدهی بالای باتری را در این دسته از لپ‌تاپ‌ها داشت.

پسوند HS

در این بخش از مبحث تفاوت انواع پردازنده های لپ تاپ Ryzen باید گفت که پردازنده‌های رایزن سری H دارای زیرمجموعه‌های دیگری نیز هستند که در هنگام خرید، بهتر است آن‌ها را در گوشه ذهن داشته باشید. یکی از اولین و مهم‌ترین این پسوندها، سری Ryzen HS است. این سری بسیاری از خصوصیات سری H را به ارث برده، اما توان حرارتی آن تا ۳۵W کاهش‌یافته است. به‌غیراز کاهش توان حرارتی و احتمالاً بهبود بهره‌وری، در سری HS تفاوت قابل‌توجهی نسبت به سری H مشاهده نمی‌شود.

این سری از پردازنده‌ها را عموماً روی لپ‌تاپ‌های گیمینگ میان‌رده که معمولاً باریک‌تر و سبک‌تر از سایر لپ‌تاپ‌ها با پردازنده سری H هستند، می‌بینیم.

پسوند HX

اگر  نسخه HS را مدل تعدیل شده و بهینه‌تر سری H در نظر بگیریم، مدل رده بالا و همه چیز تمام این سری، Ryzen H خواهد بود. پسوند HX تنها برای استفاده د‌ر انتهای شماره مدل پردازنده‌های خانواده Ryzen 9 کنار گذاشته شده است. برای مثال در گروه پردازنده‌های Ryzen 6000، مدل Ryzen 9 6900HS توسط شرکت AMD تولید شده اما مشاهده می‌کنیم که خبری از معرفی پردازنده‌ای با نام ۶۹۰۰H نیست و به جای آن AMD ترجیح داده که مدل پرچمدار Ryzen 9 6900HX را در اختیار تولیدکنندگان لپ‌تاپ قرار دهد.

HX از لحاظ TDP تفاوت محسوسی با سری H ندارد و توان حرارتی آن طبق اعلام شرکت «۴۵ وات و بیشتر از آن» اعلام شده است. شاید بتوان گفت که تنها تفاوت این دو گروه پردازنده در قابلیت اورکلاکینگ سری HX است. برای مثال پردازنده Ryzen 9 6900HX با ضریب باز کلاک به‌منظور اورکلاکینگ عرضه می‌گردد که این امکان، در سری H وجود ندارد.

جمع‌بندی و پاسخ به سوالات پرتکرار

درک شماره مدل پردازنده‌ها معمولاً کار آسانی نیست و باید از پیش در زمینه طرح نام‌گذاری محصولات یک شرکت اطلاعات کافی داشته باشید. از دیرباز تا کنون، AMD و اینتل تلاش کرده‌اند تا نحوه نام‌گذاری تراشه‌های خود را تا حد امکان قابل‌ فهم نگه دارند اما می‌توان گفت الگوی دو شرکت (و به ویژه تیم قرمز) بیشتر گیج‌کننده و در بعضی موارد طاقت‌فرسا شده است.

طی چند سال گذشته AMD سعی کرده تا مشکل نام‌ پردازنده‌های خود را به طریقی حل کند که اقدامی قابل‌ستایش است. اما همانطور که عنوان شد به نظر نمی‌رسد توفیق چندانی در این زمینه حاصل شده باشد. آن‌طور که در بخش‌های قبلی عنوان شد تیم قرمز از چند پسوند مانند e، U، H، HX و HS برای نامگذاری پردازنده‌های AMD Ryzen استفاده می‌کند که حتی اگر علم زیادی به توان پردازشی هر مدل نداشته باشیم نیز می‌توانند کلاس کاری آنها را به اطلاع ما برساند.

برای مثال پردازنده‌های سری H رده بالا هستند که مدل‌های HX نوع پرچم دار و HS نوع تعدیل شده با توان مصرفی کمتر آنهاست. در این میان سری U مدل‌های کم‌مصرف بوده و عموماً برای لپ‌تاپ‌های سبک و اولترابوک‌ها به کار می‌روند. نوع ویژه و خاصی نیز وجود دارد که با پسوند e عرضه شده و شرکت‌ها در نت‌بوک‌ها یا تولید محصولات بسیار کم‌مصرف از آنها استفاده می‌کنند.

نظر شما درمورد سیستم نام‌گذاری جدید تیم قرمز و تفاوت پردازنده های لپ تاپ AMD Ryzen چیست؟ 

تفاوت بین پردازنده های U و H چیست؟

همانطور که در مطلب تفاوت انواع پردازنده های لپ تاپ Ryzen گفته شد پردازنده‌های سری H رده بالا بوده و برای لپ تاپ های پرچم دار استفاده می شوند و در مقابل سری U از مدل‌های کم‌مصرف بوده و عموماً برای لپ‌تاپ‌های سبک و اولترابوک‌ها به کار می‌روند. مهم ترین فرق ای ام دی رایزن H با U هم در این زمینه خلاصه شده است.

تفاوت Ryzen HS و HX چیست؟

همانطور که در مطلب راهنمای نام گذاری پردازنده‌های AMD بدان پرداخته شد، پردازنده های HX Ryzen جزء پردازنده های پرچم دار بوده و سری HS Ryzen نوع تعدیل شده این پردازنده ها با توان مصرفی کمتر است.

آیا Ryzen u بهتر از Ryzen H است؟

با مقایسه پردازنده های لپ تاپ AMD Ryzen U در مقابل H باید گفت که پردازنده‌های سری H برای لپ تاپ های پرچم دار استفاده می شوند و در مقابل سری U از مدل‌های کم‌مصرف بوده و عموماً برای لپ‌تاپ‌های سبک و اولترابوک‌ها به کار می‌روند.

تفاوت بین پردازنده H و HX چیست؟

اگر  نسخه HS را مدل تعدیل شده و بهینه‌تر سری H در نظر بگیریم، مدل رده بالا و همه چیز تمام این سری، Ryzen HX خواهد بود. پسوند HX تنها برای استفاده د‌ر انتهای شماره مدل پردازنده‌های خانواده Ryzen 9 کنار گذاشته شده است.

تفاوت Ryzen 9 5900HS و ۵۹۰۰HX چیست؟

Ryzen 9 5900HX را می توان قوی ترین پردازنده های این سری نامید که امکان اورکلاک آنها نیز وجود دارد. در مقابل پردازنده‌های Ryzen 9 5900HS قدرت کمتری نسبت به سری HX داشته از توان TDP پایین تری برخوردار بوده و در لپ تاپ های میان رده از آنها استفاده می‌شود.