امروزه بسیاری از گوشی‌ها دارای لایه محافظ صفحه نمایش «گوریلا گلس» (Gorilla Glass) هستند اما حتی اگر گران‌ترین گوشی‌ها را هم تهیه کنید، باز هم ممکن است دچار خراش و شکستگی صفحه شوند. در ادامه حقایقی را درباره گوریلا گلس به شما می گوییم که می‌توانند شما را از هزینه کمر شکن تعویض صفحه نمایش گوشی نجات دهند.
گوریلا گلس به زبان ساده
گوریلا گلس نوعی شیشه گرما دیده (Tempered glass) بوده که استحکام آن از طریق یک فرآیند شیمیایی ویژه تقویت شده است. به طور کلی شیشه‌های گرما دیده از طریق گرما دیدن و تحت فشار قرار گرفتن، استحکام بالاتری به دست می‌آورند.
سطح بیرونی شیشه‌های گرما دیده دارای یک لایه نازک بسیار محکم‌تر است. در عین حال فشار و دمای بالا باعث می‌شود حفره‌های میکروسکوپی لایه داخلی پُر شده و همین موضوع به افزایش استحکام آن کمک می‌کند. با این حال این همان لایه نازک بیرونی است که نقش اصلی را در بالا بردن استحکام شیشه بازی می‌کند.
هرچقدر که شیشه بیشتر در معرض گرما و فشار بالا قرار بگیرد، استحکام بالاتری پیدا می‌کند.
آنچه که گوریلا گلس را از شیشه گرما دیده معمولی متمایز می‌کند، فرآیند انحصاری شرکت کورنینگ است. کورنینگ به جای گرما دادن معمولی، شیشه‌ها را در وان نمک پتاسیم مذاب قرار می‌دهد. با این کار ضمن اینکه شیشه گرما می‌بیند، از طریق تبادل یونی هم تقویت می‌شود. به طور دقیق‌تر حمام نمک پتاسیم مذاب باعث می‌شود یون‌های سدیم موجود در شیشه جای خود را به یون‌های بزرگ‌تر پتاسیم بدهند که در نهایت باعث افزایش استحکام شیشه می‌شود.
فرایند مزبور باعث می‌شود شیشه در برابر ضربه، فشار و خراش استحکام بیشتری داشته باشد که آن را برای استفاده به عنوان شیشه محافظ در صفحه نمایش گوشی‌ها ایده آل کرده است
تفاوت نسل‌های مختلف گوریلا گلس
شیشه‌های محافظه گوریلا گلس دارای نسل‌های مختلفی چون گوریلا گلس ۳، گوریلا گلس ۵ و گوریلا گلس ۶ هستند. سازنده گوریلا گلس ادعا می‌کند نسل‌های جدید همواره بهتر از نسل‌های پیشین هستند. با این حال یک واقعیت کمتر شنیده شده وجود دارد.
با وجود اینکه استحکام شیشه‌های گوریلا گلس نسل جدید بیشتر است، اما مقاومت آنها در برابر خراش (Scratch) کمتر یا مشابه نسل‌های قدیمی‌تر است. برای درک بهتر این موضوع بهتر است به فرآیند ساخت شیشه مقاوم بازگردیم.
شیشه گوشی شما هرچقدر که استحکام بیشتری داشته باشد، آسان‌تر خراش بر می‌دارد.
هرچه قدر که شیشه تحت گرما و فشار بالاتری قرار بگیرد، استحکام آن در برابر شکستن افزایش می‌یابد اما هم زمان مقاومت آن در برابر خراش کاهش می‌یابد. این درست همان چیزی است که باعث شده حتی شیشه گوریلا گلس ۵ هم دچار خراش شود. همچنین خراش برداشتن آسان صفحه نمایش سرامیکی گوشی‌های آیفون ۱۲ با وجود استحکام بسیار بالا، درست ناشی از همین واقعیت است.
با اینکه شرکت کورنینگ ادعا می‌کند مقاومت گوریلا گلس ۵ در برابر خراش بهتر یا مشابه گوریلا گلس ۳ است، اما برخی بررسی‌ها نشان می‌دهد به طور کلی گوریلا گلس ۳ کمتر از گوریلا گلس ۵ دچار خراش می‌شود. بنابراین با وجود اینکه گوریلا گلس ۵ در برابر شکسته شدن مقاوم‌تر از گوریلا گلس ۳ است، اما خراش پذیر تر هم هست.
چرا خراش برداشتن گوریلا گلس مهم است؟
همان‌طور که پیش‌تر هم اشاره شد، مهم‌ترین لایه گوریلا گلس در بیرونی‌ترین بخش آن قرار دارد. مشکل اینجاست که خراش‌های عمیق به سادگی می‌توانند استحکام شیشه را پایین بیاورند و گوشی در برابر سقوط از ارتفاع یا ضربه بیشتر مستعد شکستگی باشد.
بنابراین اگر صفحه گوریلا گلس گوشی شما دچار خراش عمیق شده باشد، مقاومت کمتری در برابر سقوط از ارتفاع و ضربه دارد. جالب اینکه بسیاری از یوتیوبرهایی که اقدام به تست سقوط از ارتفاع گوشی‌ها می‌کنند، از این واقعیت غافل هستند و پیش از انجام تست سقوط از ارتفاع، با اجسام تیز به جان صفحه نمایش می افتند.
معایب و نقطه ضعف گوریلا گلس
شیشه‌های معمولی هنگام ضربه دیدن ممکن است چند تکه شوند یا قسمتی از آنها فرو بریزد. اما ساختار تقویت شده گوریلا گلس باعث می‌شود فشار و ضربه تا حد بسیار زیادی در تمام سطح آن توزیع شود. این ویژگی گوریلا گلس باعث می‌شود آسیب در سطح بیشتری منتشر شده و مناطق مجاور محل ضربه یا حتی تمام شیشه خُرد شود.
همچنین شیشه‌های گرما دیده هنگام آسیب دچار خُرد شدگی می‌شوند و برخلاف شیشه‌های معمولی خبری از چند تکه شدن نیست، بنابراین بیشتر دچار آسیب می‌شوند.
نکته مهم دیگری که درباره گوریلا گلس وجود دارد، آسیب پذیر تر بودن لبه‌ها است که می‌تواند موجب سرایت آسیب به بخش‌های دیگر صفحه شود. بنابراین باید بیشتر از لبه‌های آن محافظت کرد.
ساده‌ترین راه برای محافظت از لبه‌های گوریلا گلس، استفاده از کاور یا قاب‌هایی است که از لبه‌های صفحه نمایش محافظت می‌کنند و مانع از ضربه دیدن لبه‌ها می‌شوند.
جمع بندی
فرقی نمی‌کند که گوشی گلکسی اس ۲۰ الترا یا آیفون ۱۲ داشته باشید، هنوز هم صفحه آنها می‌تواند دچار خراش شود. بدتر اینکه خراش‌های عمقی باعث کاهش استحکام صفحه نمایش و آسیب پذیری بیشتر در برابر سقوط و ضربه می‌شود. بنابراین بهتر است بیشتر مراقب خراش برداشتن صفحه نمایش باشید.
با توجه به این واقعیت که هزینه تعویض صفحه نمایش گوشی کمر شکن است و در عین حال به ندرت صفحه نمایش اورجینال یافت می‌شود، بهتر است بیشتر مراقب صفحه نمایش گوشی خود باشید. ساده‌ترین راه استفاده از قاب یا کاورهایی است که از لبه‌های صفحه نمایش هم محافظت می‌کنند. همچنین استفاده از گلس های سخت می‌تواند ایده خوبی باشد. گلس تا حد زیادی از خراش برداشتن صفحه نمایش و کاهش استحکام آن جلوگیری می‌کند.
با این حال باید از گلس های باکیفیت استفاده کنید و هر گلکسی لزوماً از صفحه نمایش گوشی شما محافظت نمی‌کند. بسیاری از گلس ها اصلاً مقاومت خوبی ندارند و با ضربه جزئی هم خُرد می‌شوند. این جا است که برخی به اشتباه تصور می‌کنند گلس مانع از شکستن صفحه نمایش گوشی آنها شده و اقدام به تعویض گلس می‌کنند.
همچنین قویاً توصیه می‌شود در هنگام خرید گوشی کارکرده یا دست دوم به خراش‌های صفحه نمایش دقت کنید. خرید گوشی‌هایی که صفحه نمایش آنها دارای خراش‌های عمیق است به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. دقت داشته باشید در زمان خرید گوشی‌های کارکرده حتماً گلس آنها را جدا کنید تا بتوانید صفحه نمایش را از نظر وجود خراش بررسی کنید و نباید به اظهارات فروشنده بسنده کرد.
