پلتفرم هوش مصنوعی IBM با هدف تولید ماده‌های جدید؛ ابزاری مفید برای تسریع ساخت دارو حتی برای کرونا!
حتماً شما هم در مورد پیشرفت‌های علم شیمی در کشف ترکیب‌های جدید و مفید شیمیایی شنیده‌اید؛ نمونه‌های چون توسعه ترموپلاستیک‌ها و ساختارهای پلیمری تاثیر غیرقابل‌انکاری بر صنایع مختلفی همچون تولید رنگ و ساخت فیلم‌های عکاسی گذاشته‌اند. اما هنوز میلیون‌ها ترکیب شیمیایی کشف نشده وجود دارد که برای پیدا کردن آنها از چشمان غیرمسلح بشر کار چندانی ساخته نیست.
IBM چندی پیش از راه‌اندازی یک پلتفرم هوش مصنوعی مبتنی بر فضای ابری به نام «تجربه تولید مولکول» (MolGX) خبر داد که می‌تواند ساختارهای مولکولی جدیدی را ابداع کند. MolGX بخشی از استراتژی IBM برای افزایش ۱۰ تا ۱۰۰ برابری سرعت کشف مواد جدید و ساخت ترکیب‌های نو بر اساس خصوصیات مورد نیاز در صنعت است.
MolGX با مشاهده و انتخاب از میان مجموعه‌ای از داده‌ها می‌تواند از مدل‌‌های مولد به عنوان اهرمی برای ایجاد ساختارهای مولکولی طبق خواص شیمیایی مانند «حلالیت در آب» و «حرارت پذیری» استفاده کند. این پلتفرم سپس با استفاده از هوش مصنوعی خصوصیات شیمیایی حاصل شده از این ساختارها را پیش‌بینی کرده و آنها را بر مبنای ویژگی‌های مورد نیاز ترکیب می‌کند.
مدیر فنی کشف ترکیبات جدید IBM، سیجی تاکدا، اعتقاد دارد که موفقیت در کشف ساختارهای تازه به عواملی چون ماهیت مسئله و ابزار‌های تحقیق بستگی دارد و می‌تواند کاملاً تصادفی، مبتنی بر آزمون و خطا یا روش‌های مقایسه‌ای باشد. او همچنین با اشاره به این واقعیت که این روش‌ها در پیشبرد علم نقش بسزایی داشته‌اند، چالش‌هایی مانند همه‌گیری بیماری‌های تنفسی مثل کرونا و تغییرات اقلیمی را نیازمند واکنش سریع‌تر بشر دانست و از MolGX به عنوان فرصتی برای افزایش سرعت تحقیق دانشمندان در فاز مولکولی و در نتیجه تولید سریع‌تر داروهای جدید و ساختارهای مولکولی کمک‌کننده در رویارویی با این مشکلات یاد کرد.
IBM نمونه رایگان MolGX را با مجموعه داده‌ای که قبلاً از آن در ساخت یک ماده فوتو اسید جدید به کار گرفته بود، ارائه کرده است. فوتواسید‌ها ترکیباتی کلیدی در ساخت وسایل الکترونیکی هستند. نسخه حرفه‌ای این تکنولوژی که دارای قابلیت‌هایی مانند بارگذاری داده‌ها، انتقال نتایج و مدل سازی سفارشی است را می‌توان با خرید لایسنس از این شرکت تهیه کرد.
به جز IBM، استارتاپ‌هایی مانند Kebotix در نظر دارند هوش مصنوعی را در خودکارسازی فرایند انجام آزمایش برای پیدا کردن سریع مواد جدید در آزمایشگاه‌ها به کار گیرند. در همین بین، فیسبوک هم در پروژه‌ای مشترک با دانشگاه کارنگی ملون قصد دارد برای پیدا کردن راه‌های جدید ذخیره‌سازی انرژی‌های تجدید‌پذیر از هوش‌مصنوعی با هدف کشف الکتروکاتالیست‌های بهتر استفاده کند. الکتروکاتالیست، کاتالیزوری است که در واکنش‌های الکتروشیمیایی شرکت می‌کند.
