اگر بگوییم که دولت ایالات متحده (به خصوص در زمان دونالد ترامپ) از هر ابزاری برای فلج کردن و ممانعت از پیشرفت صنعت نیمه هادی چین استفاده کرده، پر بیراه نگفته‌ایم. اما آیا تصور می‌کنید چینی‌ها به همین راحتی میدان را خالی می‌کنند؟ به تازگی گزارشی از ژاپن نشان داده که با یک راهکار ساده، صنعت تولید تراشه چینی همچنان به کار خود ادامه می‌دهد.
پیشرفته‌ترین صنعت در حوزه الکترونیک و فناوری، تولید تراشه‌های پردازشی و حافظه‌های پر سرعت است که به نوعی نشان می‌دهد که یک شرکت، گروه یا کشور تا چه میزان توانایی حرکت در لبه‌های فناوری را دارد.
با تحریم‌های اعمال شده آمریکا علیه چین، عمده شرکت‌های الکترونیکی چینی مشمول محدودیت‌هایی در تجارت با شرکت‌های خارجی قرار گرفتند که این تحریم‌ها هدفی جز زمین‌گیر کردن صنعت تراشه چینی ندارند.
اما گزارشی که اخیراً وبسایت معتبر Nikkei Asia از ژاپن منتشر کرده می‌تواند هوشمندی چینی‌ها در دور زدن تحریم‌ها آمریکا را نشان دهد. بنابر این گزارش قیمت تجهیزات و دستگاه‌های تولید تراشه در ژاپن طی چند ماه گذشته به صورت ملموسی و تا ۲۰ درصد در برخی تجهیزات بالا رفته که یک دلایل جالب توجه دارد؛ افزایش درخواست از سوی شرکت‌های چینی.
همانطور که می‌دانید SMIC به عنوان بزرگترین تولیدکننده تراشه چینی، چند ماهی است که در ردیف تحریم‌های دولت آمریکا قرار گرفته و در ماه شهریور ماه گذشته از خرید تجهیزاتی که بتواند با آنها به تولید تراشه‌های پیشرفته‌تر بپردازد نیز منع شده است.
این شرکت همچنین به لیست سیاه تجارت شرکت‌های آمریکایی اضافه شده و حتی دیگر امکان استفاده از فناوری‌هایی که به نوعی توسط شرکت‌ها، افراد و نهادهای آمریکایی توسعه داده شده یا این دسته در آن سهیم هستند نیز منع شده تا شدت تحریم‌ها را در بالاترین حد خود متحمل گردد.
اما نکته جالب این است که در ردیف تحریم‌های موضوعه دولت آمریکا یک بند مورد غفلت قرار گرفته که آن هم خرید دستگاه‌های دست دوم تولید تراشه است. بنابر گزارش‌های منتشر شده، قیمت برخی دستگاه‌های تولید تراشه دست دوم پیشرفته و مهم مانند سیستم‌های لیتوگرافی این روزها در ژاپن تا سه برابر مدت مشابه سال گذشته افزایش پیدا کرده است و همانطور که گفته شد علت اصلی این جهش، افزایش تقاضایی است که ۹۰ درصد آن از سوی شرکت‌های چینی صورت می‌گیرد.
Nikkei Asia در گزارش خود به این نکته نیز اشاره کرده است که برخی منابع ژاپنی مانند Mitsubishi UFJ Lease & Finance بر این شرایط صحه گذاشته قیمت این تجهیزات با وجود اینکه چندین سال از تولید آنها گذشته حالا به قیمت‌هایی بسیار گزاف به فروش می‌رسند که این شرایط، ارزش افزوده بسیاری بالایی را عاید فروشندگان ژاپنی آنها کرده است.
اما نکته مهم داستان این است که این اتفاق تنها برای شرکت‌های ژاپنی نیفتاده و طبق گزارشی که بلومبرگ در این زمینه منتشر کرده باید گفت که کشورخایی مانند کره جنوبی و تایوان نیز مبدأ بسیاری از خریدهای تجهیزات تولید تراشه طی ماه‌های اخیر توسط چینی‌ها بوده‌اند که ارزش آنها نزدیک به ۳۲ میلیارد دلار تقریب زده می‌شود.
پر واضح است که دلیل اصلی چینی‌ها از چنین خریدهایی رسیدن به خودکفایی کامل در تولید تراشه‌است. البته باید به این نکته اشاره کنیم که برخی فناوری‌های خاص و جدید و لیتوگرافی‌هایی با ابعاد زیر ۱۴ نانومتر هنوز بسیار دور از حدی هستند که بتوانند توسط شرکت‌های چینی خریداری شوند ولی با همین حد از خرید تجهیزات نیز چینی‌ها می‌توانند بسیاری از نیازهای خود به کشورهای دیگر را به صورت کامل از بین ببرند.
فراموش نکنید که چینی‌ها در حال کار برای تولید CPU، GPU و حافظه‌های مورد نیاز خود توسط شرکت‌های داخلی خودشان هستند و اگرچه نمی‌توانند با فناوری روز حرکت کنند ولی تا حد بسیار زیادی می‌توانند نیازهای عمومی کاربران خود را رفع کنند.
